shape

Reggio Emilia Yaklaşımı

15 Haziran 2025 by Site Editörü Yazdır

Reggio Emilia Yaklaşımı

Reggio Emilia, İtalya’nın Reggio Emilia kentinde doğmuş, özellikle okul öncesi eğitimde çocuk merkezli bir felsefeyi benimseyen çağdaş bir yaklaşımdır. Bu sistem, çocukları pasif bilgi alıcıları olarak değil, aktif katılımcılar ve anlam sorgulayıcı olarak görür. Her çocuk; merak eden, düşünen, araştıran ve öğrenme sürecini yönlendirebilen bir birey olarak kabul edilir.

"Çocukların 100 dili vardır." sözü, bu yaklaşımın temel felsefesini özetler. Çocuklar, duygu ve düşüncelerini sadece kelimelerle değil; resim, müzik, oyun, hareket, drama ve hatta doğayla ifade ederler.

Reggio Emilia Yaklaşımının Çocuklara Katkıları

Reggio Emilia yaklaşımı ile büyüyen çocuklar, etkileşimli düşünceye açık, iletişim becerileri güçlü, özgüveni yüksek ve empati yeteneği gelişmiş bireyler olarak topluma kazandırılır.

  • Hayallerini Özgürce İfade Eder: Reggio Emilia ortamında sanat, doğa materyalleri ve serbest ifade araçları önemli yer tutar. Çocuklar fikirlerini çizer, boyar, inşa eder, hikâyeler yazar veya dramatize eder.

  • Projeye Dayalı Öğrenmeyle Derinleşir: Eğitim süreci kısa ünitelerden çok, çocukların ilgisine göre şekillenen uzun soluklu projelere dayanır. Bu projeler çocukların ilgilerini, sorularını ve meraklarını merkez alır.

  • Eleştirel Düşünme Geliştirir: Öğretmenler, çocuklara cevap vermekten çok, onlara düşünmelerini sağlayacak sorular yöneltir. Bu yöntem çocukların analiz, değerlendirme ve etkileşimli düşünme becerilerini güçlendirir.

  • Grup İçi İletişim ve İş Birliği Becerisi Kazanır: Çocuklar ortak projelerde birlikte çalışarak sosyal etkileşim kurar, dinlemeyi ve fikir birliğine varmayı öğrenir.

  • Öğrenmeyi Gözlemleme ve Belgeleme İmkanı Bulur: Reggio sınıflarında yapılan her etkinlik, çizim, konuşma ve gözlem; öğretmenler tarafından belge haline getirilir. Bu sayede çocukların öğrenme süreçleri görünür hâle gelir ve çocuklar da öğrenmelerine dair farkındalık kazanır.

  • Çevresini Aktif Bir Öğrenme Aracı Olarak Kullanır: Ortam, Reggio’da “üçüncü öğretmen” olarak kabul edilir. Sınıflar, doğa materyalleriyle zenginleştirilmiş, açık uçlu öğrenmeyi teşvik eden, çocuğu öğrenmeye çağıran bir şekilde düzenlenmiştir.

  • Doğayla Bağ Kurar ve Sorumluluk Üstlenir: Bitkiler, doğal malzemeler ve geri dönüşüm materyalleri öğrenme süreçlerinde aktif olarak kullanılır. Bu da çocukların çevre bilincini ve duyarlılığını geliştirir.

Reggio Emilia Yaklaşımında Temel İlkeler

  • Çocuk İmajı: Reggio Emilia’ya göre çocuk, doğuştan öğrenme arzusuna sahip, güçlü ve potansiyel taşıyan bir bireydir. Bu nedenle çocuğa güvenilir, aktif ve eşit bir öğrenen gözüyle bakılır.

  • Ortamın Rolü ("Üçüncü Öğretmen"): Sınıf ortamı sadece bir fiziksel alan değil, öğrenme süreçlerini yönlendiren bir katılımcıdır. Materyallerin doğal ve estetik düzenlenmesi, keşfetmeye teşvik eder. Ortam; etkileşim, gözlem ve anlam kurma için tasarlanır.

  • Katılımcı Eğitim: Öğretmen, öğrenci ve aile arasında sürekli bir iletişim ve iş birliği vardır. Veliler eğitim sürecinin bir parçası olarak görülür, şeffaflık ve topluluk katılımı esastır.

  • Proje Tabanlı Öğrenme: Öğrenme süreci, çocukların ilgi alanlarına göre oluşturulan uzun soluklu projelere dayanır. Bu projeler, çocukların meraklarını derinlemesine araştırmalarına olanak tanır.

  • Dokümantasyon: Çocukların öğrenme süreçleri gözlemler, fotoğraflar, ses kayıtları ve çizimler ile belgelenir. Bu, hem öğretmenlerin pedagojik analizini güçlendirir hem de çocukların düşünce süreçlerini görünür kılar.

Neden Reggio Emilia Öğrenme Yaklaşımı?

  • Her çocuğun bireysel potansiyeli dikkate alınır.
  • Kalıp müfredat yerine çocuğun merak ettiği konular üzerine odaklanılır.
  • Çocuklar öğrenmeye dair sorumluluk alır, bu da özgüveni artırır.
  • Eğitim, sadece bilgi aktarmak değil; karakter, düşünme biçimi ve yaşam becerisi kazandırmaktır.
Kriter Reggio Emilia Montessori Waldorf GEMS PYP (IBO)
Çocuk İmajı Güçlü, üretken, aktif Kendi kendine öğrenen Hayal gücü gelişmiş Merak eden, keşfeden Eleştirel düşünen, duyarlı
Ortam Kullanımı Üçüncü öğretmen Hazırlanmış çevre Sıcak, doğal ortam Deney ortamı, uygulama alanı Çok kültürlü ve esnek
Öğretmen Rolü Rehber, kolaylaştırıcı Gözlemci Anlatıcı, yönlendirici Yönlendirici, deney koordinatörü Sorgulamayı teşvik edici
Öğrenme Biçimi Proje tabanlı Bireysel çalışma Ritüel, hikaye temelli Deney temelli, grup etkinliği Sorgulama ve keşif odaklı
Aile Katılımı Aktif Sınırlı Orta düzey Etkinlik bazlı destekleyici Aktif iş birliği

Reggio Emilia yaklaşımı; estetik, felsefi ve pedagojik bütünlüğü olan, çocuğu merkeze alan bir eğitim modelidir. Günümüzün bilgi çağında bu yaklaşım, çocukların sadece akademik değil, aynı zamanda sosyal ve duygusal yönden de güçlü bireyler olarak gelişmelerini destekler. Bu nedenle erken çocukluk döneminde uygulanabilirliği yüksek, etkili ve saygın bir modeldir.